Ο Σκρουτζ με πίξελ

Το πλέον παραδοσιακό παραμύθι των γιορτών, η «Χριστουγεννιάτικη ιστορία» του Καρόλου Ντίκενς, «γεννιέται» ξανά στη μεγάλη οθόνη με τη βοήθεια της ψηφιακής τεχνολογίας. Και μάλιστα τρισδιάστατη.

Η ταινία, που θα δούμε παραμονή Χριστουγέννων, φέρει την υπογραφή της Ντίσνεϊ. Σκηνοθέτης είναι ο Ρόμπερτ Ζεμέκις, που έχει πειραματιστεί όσο λίγοι με τις δυνατότητες της ψηφιακής τεχνολογίας, χωρίς όμως να χάνει την ανθρωποκεντρική ματιά του: «Φόρεστ Γκαμπ», «Επαφή», «Επιστροφή στο μέλλον», «Ναυαγός».

Καινοτόμος, έχει εφαρμόσει πρώτος τη λεγόμενη «αποτύπωση ερμηνείας». Στο «Πολικό εξπρές» ο ψηφιακός ήρωάς του δανειζόταν τα χαρακτηριστικά του Τομ Χανκς. Εδώ ο Σκρουτζ δανείζεται τα χαρακτηριστικά του Τζιμ Κάρεϊ, ο οποίος υποδύεται και τα τρία φαντάσματα της ταινίας που τελικά μαλακώνουν την καρδιά του γεροτσιγκούνη. «Θα δείτε όμως κι άλλους γνωστούς ηθοποιούς να παίζουν περισσότερους από έναν ρόλους», εξηγεί ο σκηνοθέτης. «Ο Γκάρι Ολντμαν, για παράδειγμα, ενσαρκώνει όχι μόνο το φτωχό υπάλληλο του Σκρουτζ αλλά και το άρρωστο παιδί του. Και μαζί το φάντασμα του Μάρλεϊ!» Στο πλευρό τους οι Κόλιν Φερθ, Μπομπ Χόσκινς και Ρόμπιν Ράιτ Πεν.

Ο Ζεμέκις θεωρεί πως «είναι η καλύτερη ιστορία ταξιδιού στο χρόνο που έχει γραφτεί ποτέ. Θέλησα να φτιάξω μια ταινία όπως πιστεύω ότι την είχε οραματιστεί ο συγραφέας», λέει. «Η τεχνολογία πρέπει να υπηρετεί την ιστορία, και όχι το αντίστροφο».

Για κάποιους, πάντως, δεν είναι και τόσο ευπρόσδεκτη η αμερικανική «επέμβαση» σε ένα τόσο αγαπητό βρετανικό ανάγνωσμα: «Δώσαμε μεγάλη έμφαση στη λεπτομέρεια και βέβαια στις προφορές», καθησυχάζει ο Ζεμέκις. «Και είχαμε βρετανούς ειδήμονες στο πλατό. Εξάλλου, άγγλοι σκηνοθέτες γυρίζουν συνεχώς ταινίες για την Αμερική. Γιατί όχι κι εμείς για την Αγγλία;».

Πάντως, η τεχνολογία, λέει, τον βοήθησε πολύ και σε αυτόν τον τομέα. «Θα δείτε εικόνες του Λονδίνου που ποτέ δεν θα βλέπατε σε ένα συμβατικό φιλμ. Διότι το Λονδίνο που γνώριζε ο Ντίκενς δεν υπάρχει πια».

Κάποιοι κριτικοί σχολίασαν το γεγονός πως ο Σκρουτζ, εδώ, ίπταται πάνω από το βικτωριανό Λονδίνο σαν ένας νέος... Σούπερμαν. «Από τη στιγμή που μια ταινία έχει για ήρωες φαντάσματα, μπορείς να κάνεις τα πάντα!», αντιλέγουν κάποιοι άλλοι. «Αλλωστε, ο Ζεμέκις είναι ο μόνος που ξέρει να κάνει 3D σήμερα». Αλλοι πάλι νοσταλγούν το παραδοσιακό, ζωγραφισμένο στο χέρι καρτούν, και υποστηρίζουν πως η ταινία δεν σε αφήνει να ξεχάσεις την πραγματική πρωταγωνίστρια, που είναι η τεχνολογία...

- Γιατί, αλήθεια, να δούμε ακόμη μία διασκευή της ιστορίας;

«Γιατί την αφηγούμαι διαφορετικά. Και γιατί στο παρελθόν δεν υπήρχαν τα κινηματογραφικά μέσα που θα την αξιοποιούσαν στο έπακρο. Είναι απίστευτο το πόσο κινηματογραφική ήταν η οπτική του Ντίκενς, τόσο καιρό πριν εφευρεθεί ο κινηματογράφος. Για να σας δώσω ένα παράδειγμα, σχεδόν σε όλες τις προηγούμενες ταινίες το φάντασμα του παρελθόντος παίρνει τη μορφή μιας γυναίκας που φορά νυφικό ή έχει ένα σεντόνι στο κεφάλι της. Αν διαβάσεις όμως την ιστορία, το χαρακτηριστικό αυτού του φαντάσματος είναι το φως που πηγάζει από το κεφάλι του. Η πρόκληση για μένα ήταν επιτέλους να αναδείξω όλες αυτές τις σουρεαλιστικές, φανταστικές λεπτομέρειες».

Το σινεμά, υποστηρίζει ο Ζεμέκις, ήταν ανέκαθεν μια μείξη τέχνης και τεχνολογίας. «Ενα κοντινό πλάνο είναι ένα ειδικό εφέ. Ο ήχος ήταν μια καινοτομία. Ομως, σήμερα, κανείς πια δεν το σκέφτεται. Το ίδιο, πολύ σύντομα, θα συμβεί και με το 3D. Απλώς θα αφεθούμε να μας παρασύρουν οι εικόνες».*

• Της ΕΥΑΝΝΑΣ ΒΕΝΑΡΔΟΥ, ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ, Επτά, Κυριακή 20 Δεκεμβρίου 2009