Θέματα που συναντάμε και στο «Another Year» («Μία ακόμη χρονιά»), που πρωτοπροβλήθηκε στο Φεστιβάλ των Κανών και προβάλλεται τώρα στις ελληνικές αίθουσες. Η ταινία παρακολουθεί τις σχέσεις ανάμεσα σε διάφορα ζευγάρια, στη διάρκεια των τεσσάρων εποχών του χρόνου, με πρωταγωνιστές τους Τζιμ Μπρόουντμπεντ, Λέσλι Μάνβιλ, Ρουθ Σιν, Πίτερ Γουάιτ, Ιμέλντα Στόντον. Στη συνάντησή μας, ο 67χρονος σκηνοθέτης μάς μίλησε για την ταινία και τα θέματά του:
- Η ταινία σας αυτή μπορούσε να είναι και θεατρικό έργο. Εχει τέτοιο δυνατό διάλογο και είναι συγκεντρωμένη σε ορισμένους χώρους...
«Για μένα είναι ξεκάθαρα και ουσιαστικά κινηματογραφική. Σίγουρα θα μπορούσες να φτιάξεις κι ένα θεατρικό έργο με το ίδιο θέμα. Αλλά η ταινία μας, εκτός από τις σχέσεις και τις διάφορες καταστάσεις με τα οποία καταπιάνεται, είναι και μια ταινία για το χρόνο, για τις εποχές και το περιβάλλον και πώς αυτά έχουν σχέση με τα πρόσωπα. Κι αυτό μόνο στο σινεμά μπορείς να το αποδώσεις. Μερικοί έχουν αποκαλέσει την ταινία τσεχοφική. Το εκτιμώ αυτό, είναι σίγουρα ένα κομπλιμέντο, αλλά πρόκειται για ταινία, όχι για θεατρικό έργο».
- Ομως ο διάλογος είναι όντως τσεχοφικός...
«Ο Τσέχοφ αναφέρεται σε μια ράθυμη ζωή, στη ζωή εκείνη που προσπερνά τους ανθρώπους... Στην ταινία μου η ζωή δεν τους προσπερνά. Από την άλλη, χρησιμοποιώ το ντοκουμέντο, για να δώσω τη γεύση της αληθινής ζωής. Αλλά το κάνω μ' έναν τρόπο, θα έλεγα, ποιητικό».
Μια σκοτεινή πλευρά
- Σε αντίθεση με τις πιο πολλές ταινίες σας, εδώ μας παρουσιάζετε κι ένα πολύ ευτυχισμένο ζευγάρι, λίγο όπως εκείνο στο «Τυχερή κι ευτυχισμένη»...
(Γελάει) «Η αλήθεια είναι πως κάθε μου ταινία είναι διαφορετική. Ταυτόχρονα, όλοι μας πάντα γυρίζουμε, όπως είπε και ο Ρενουάρ, την ίδια ταινία. Αν δείτε τόσο το ''Μυστικά και ψέματα'' όσο και το ''Τυχερή κι ευτυχισμένη'', θα δείτε πως με ενδιαφέρουν οι σχέσεις ανάμεσα στους ανθρώπους. Η αρμονία αυτή στο ζευγάρι υπάρχει και σε άλλες μου ταινίες. Υπάρχουν όμως και εδώ αρνητικά στοιχεία, ασυνεννοησία, μια σκοτεινή πλευρά. Υπάρχει μια τέτοια πολυπλοκότητα στις σχέσεις, που δεν μπορείς να κάνεις αλλιώς... Δεν είναι, όμως, απαισιόδοξη η άποψή μου».
- Οχι, αλλά ζούμε σε μια τέτοια κοινωνία σήμερα όπου δεν υπάρχουν λύσεις, ή είναι σχεδόν αδύνατο να βρεις λύση.
«Εχετε δίκιο, αλλά τα ζευγάρια στην ταινία προσπαθούν να βρουν λύσεις. Αλλο τα καταφέρνει, άλλο όχι. Μπορεί να είναι ταυτόχρονα αισιόδοξα και απαισιόδοξα. Το φινάλε της ταινίας αφήνει το θεατή να αποφασίσει».
- Μοιάζει να θέλετε να συμπαθήσουμε αυτά τα πρόσωπα...
«Αυτό επιζητώ πάντα. Πώς μπορώ να φτιάξω μια ταινία χωρίς να επιδιώκω αυτό; Θέλω να δείξω τους ανθρώπους και να πω: Να, έτσι είμαστε, με όλες τις πλευρές, τα ελαττώματα και τα προτερήματά μας, καλοί και κακοί μαζί».
- Παρουσιάζετε, όμως, και άλλες, παράλληλες ιστορίες, με πρόσωπα που η ζωή τους είναι θλιβερή.
«Ναι, αλλά έτσι είναι η πραγματική, πολύπλοκη ζωή μας».
- Πόσο δύσκολο σας είναι να γράψετε ένα σενάριο;
«Πολύ. Αν λέγατε στον Βαν Γκογκ ''Πώς βλέπεις τα ηλιοτρόπια;'' θα σας έλεγε: ''Ετσι όπως τα ζωγραφίζω''. Αυτή είναι η δουλειά του. Κι εγώ μπορώ να πω περίπου το ίδιο. Να κοιτάζεις τον κόσμο και να χρησιμοποιείς το μέσο που έχεις επιλέξει για να το καταγράψεις. Δεν γράφω συνηθισμένο σενάριο, αλλά συνεργάζομαι με τους ηθοποιούς για να δημιουργήσουμε μαζί τους χαρακτήρες, να τους αναπτύξουμε και να φτιάξουμε την ταινία με δημιουργικό τρόπο».
- Στο γύρισμα ακολουθείτε την ιστορία χρονολογικά;
«Οχι, μακάρι να είχαμε τα χρήματα για να μπορούσα. Γυρίσαμε την ταινία σε δέκα βδομάδες. Οχι χρονολογικά. Κι είναι χάρη στον εξαίρετο διευθυντή φωτογραφίας Ντικ Πόουπ που, με διάφορα φίλτρα και άλλα μέσα, καταφέραμε να δώσουμε τη διαφορά ανάμεσα στις τέσσερις εποχές του χρόνου».
Συναισθηματική μουσική
- Η μουσική παίζει σημαντικό ρόλο. Οι τέσσερις εποχές παραπέμπουν στο έργο του Βιβάλντι.
«Ναι, ο Βιβάλντι έρχεται στη σκέψη. Η μουσική, πάντως, για μένα δεν πρέπει να είναι περιγραφική. Πρέπει να είναι συναισθηματική. Να έχει και μια δραματική πλευρά. Το να συνεργάζεσαι για τη μουσική είναι ένα πολύ ευχάριστο τμήμα της δημιουργίας μιας ταινίας. Είναι συναρπαστικό να συζητάς με τον συνθέτη και να βρίσκεις τα μοτίβα».
- Πώς έγινε η συνεργασία με τους αμερικανούς παραγωγούς;
«Μας έδωσαν τα χρήματα, ο προϋπολογισμός ήταν πολύ χαμηλός, και μας άφησαν να δουλέψουμε όπως θέλαμε. Γνώριζαν τον τρόπο με τον οποίο εργάζομαι. Γι' αυτό και μας άφησαν ήσυχους ώς το τέλος».
- Υπάρχει πολύ χιούμορ στην ταινία. Στη ζωή σας είστε αστείος;
«Η ζωή είναι και αστεία και τραγική, βαθυστόχαστη και αδιανόητη. Είναι θλιβερή και χαρούμενη. Δεν μπορείς να φτιάξεις μια κωμωδία για τη ζωή χωρίς να υπογραμμίσεις και τις σοβαρές πλευρές της. Οπως δεν μπορείς να φτιάξεις μια τραγωδία χωρίς αστεία. Αν και, πρέπει να πω, ο Αντονιόνι τα κατάφερε».
- Αλλά και η κηπουρική αποτελεί σημαντικό τμήμα της ταινίας. Βλέπετε ομοιότητες ανάμεσα σ' αυτή και το να γυρίζεις ταινίες;
«Ναι, στην κηπουρική φυτεύεις φυτά, τα φροντίζεις, τα μεγαλώνεις και μετά... τα κόβεις (γελά). Αλλωστε, η φύση με παρακινεί, θέλω να συλλάβω τον κόσμο όπως είναι, ν' αφηγηθώ ιστορίες που τον αφορούν. Δεν με ενδιαφέρει να εφευρίσκω άλλους κόσμους. Θυμάμαι στην κηδεία του παππού μου, στο Μάντσεστερ, ήταν μια πολύ κρύα μέρα, έβλεπα το φέρετρο και σκεφτόμουν ''πρέπει να φτιάξω μια ταινία''. Ηθελα τόσο πολύ να συλλάβω αυτή τη στιγμή. Κάτι που είναι αλήθεια για όλους τους καλλιτέχνες». *
No comments:
Post a Comment