Σκηνές ροκ σε ηχομόνωση

• Δράμα - ντοκιμαντέρ για τις απαγορευμένες μουσικές και τους καλλιτέχνες στο Ιράν

• Του Δημητρη Mπουρα, Η Καθημερινή, Πέμπτη, 11 Nοεμβρίου 2010

Ποιος φοβάται τους γάτους της Περσίας ** 1/2
ΔΡΑΜΑΤΟΠΟΙΗΜΕΝΟ ΝΤΟΚΙΜΑΝΤΕΡ
Σκηνοθεσία: Μπαχμάν Γκομπαντί
Ερμηνεία: Νεγκάρ Σαγκαγκί, Ασκάν Κοχανεχάντ.

ΚΡΙΤΙΚΗ. Το πιο συναρπαστικό σάουντρακ που έφτασε στα αυτιά μας, εδώ και πολύ καιρό, καλύτερο και από το groovy «Soul Kitchen» του Φατίχ Ακίν, έρχεται από την Τεχεράνη του Αχμεντινετζάντ φουσκώνοντας τα πανιά της πρώτης (;) ροκ ιρανικής ταινίας, «No One Knows About Persian Cats». Κανείς δεν ξέρει για τις γάτες της Περσίας, και όχι ποιος τις φοβάται, όπως δηλώνει ο ελληνικός τίτλος της

Κανείς δεν ξέρει κάτι για τα υπόγεια μουσικά ρεύματα της σύγχρονης Τεχεράνης, γιατί απλούστατα οι νεαροί μουσικοί της στήνουν τα όργανά τους σε σκοτεινά υπόγεια με κουρελούδες στα ταβάνια και αυγοθήκες στους τοίχους για έξτρα ηχομόνωση. Οι νεαροί, ενίοτε περνούν και απ’ τα μπουντρούμια των αρχών ασφαλείας προς «αναμόρφωσή» τους.

Η ταινία του Μπαχμάν Γκομπαντί κάνει πρεμιέρα στην Αθήνα μια εβδομάδα μετά το ιταλικό «Γνήσιο αντίγραφο» του Αμπάς Κιαροστάμι, δίνοντας ένα στίγμα για το ιρανικό σινεμά πολύ διαφορετικό απ’ αυτό που γνωρίζουμε. Ο Γκομπαντί άφησε τα βουνά του ιρανικού Κουρδιστάν (εκεί εκτυλίσσεται η πιο γνωστή ταινία του στη Δύση, τα «Μεθυσμένα άλογα») και κατέβηκε στην πόλη για να γίνει η σκιά δύο νεαρών μουσικών.

Ο Νεγκάρ και η Ασκάν, που μόλις τέλειωσαν την «αναμόρφωσή» τους, τριγυρίζουν στην Τεχεράνη, αναζητώντας μουσικούς για ξαναφτιάξουν ένα ροκ συγκρότημα. Παράλληλα, προσπαθούν να εξασφαλίσουν πλαστά διαβατήρια και βίζες για να φτάσουν στην Ευρώπη και να παίξουν σε ένα φεστιβάλ.

Ο Γκομπαντί τούς ακολουθεί κατά πόδας σε αυτό το δραματοποιημένο ντοκιμαντέρ για τις απαγορευμένες μουσικές στο Ιράν και για τους καλλιτέχνες που ζουν στην παρανομία. Ανεβοκατεβαίνει σε σοφίτες και σε υπόγεια που έχουν μετατραπεί σε αυτοσχέδια στούντιο, επισκέπτεται απίθανους χώρους όπου συναντιούνται δημιουργικά οι μουσικοί. Κάπου μας θυμίζει και τον Φατίχ Ακίν στον «Ηχο της Πόλης» για την αντεργκράουντ μουσική σκηνή της Κωνσταντινούπολης. Ο ρυθμός του είναι ασθμαίνων και η έλλειψη οξυγόνου γύρω του αντιληπτή. Η λογοκρισία απαγορεύει τους ρυθμούς και τους ήχους της Δύσης, γιατί «διαφθείρουν» τους νέους και «καταστρέφουν» τα ισλαμικά ήθη.

Ο παλιός συνεργάτης του Κιαροστάμι άλλοτε καταγράφει στιγμές αυθεντικές (ένα μικρό πλήθος μουσικών παρελαύνουν μπροστά από τον κινηματογραφικό φακό) κι άλλοτε δίνει την εντύπωση ότι σχηματοποιεί την πραγματικότητα προσδοκώντας μια ταινία με εμπορεύσιμη αξία στη Δύση. Οχι πως ψεύδεται, είναι και ο ίδιος θύμα της λογοκρισίας, αλλά το ψευδοντοκιμαντέρ του στην αντεργκράουντ περιοχή της σύγχρονης Τεχεράνης είναι επιτηδευμένα μελοδραματικό και στρογγυλεμένο στις γωνιές.

• Επίσης

Στον «Αξιότιμο κύριο» (** 1/2) ο Μάικλ Ντάγκλας ενσαρκώνει έναν χαρακτήρα που έχει μια μακρινή συγγένεια με τον Γκόρντον Γκέκο στο πρόσφατο σίκουελ του «Wall Street». Ενας ξεπεσμένος έμπορος αυτοκινήτων, ο Μπεν Κάλμεν, προσπαθεί να επανακάμψει επαγγελματικά. Παράλληλα, παθαίνει πανικό όταν ένας γιατρός τον συμβουλεύει να ψάξει την καρδιά του. Ο Μπεν, που πλησιάζει τα εξήντα και παραμένει αθεράπευτα προσκολημμένος στον ποδόγυρο, αγνοεί τις συμβουλές και αρχίζει έναν αγώνα δρόμου για να αποδείξει πως παραμένει νέος και δον ζουάν. Στην πρώτη στροφή φλερτάρει την κόρη της ερωμένης του. Η τελευταία, είναι μια πλούσια χήρα εις βάρος της οποίας ζει ο Μπεν. Γυρίστηκε από τους Μπράιαν Κόπελμαν και Ντέιβιντ Λέβιεν.

Μεταφυσικά φαινόμενα σε επανάληψη

• Του Παναγιωτη Παναγοπουλου

Μεταφυσική δραστηριότητα**
ΤΡΟΜΟΥ
Σκηνοθεσία: Τοντ Γουίλιαμς
Ερμηνείες: Σπραγκ Γκρέιντεν, Κέιτι Φέδερστον, Μπράιαν Μπόλαντ, Μόλι Εφρεμ

ΚΡΙΤΙΚΗ. Από τα αξιοσημείωτα πρόσφατα φαινόμενα του κινηματογράφου ήταν η «Μεταφυσική δραστηριότητα», το μικρό, «χειροποίητο» θρίλερ, που από τις δοκιμαστικές προβολές, έφτασε να γίνει τεράστια επιτυχία. Ηταν βέβαιο ότι το σίκουελ δεν θα αργούσε. Σκηνοθέτης αυτή τη φορά ο Τοντ Γουίλιαμς, ο οποίος βρήκε έναν έξυπνο τρόπο να συνδέσει τη νέα ταινία με την προηγούμενη, κάνοντάς την ταυτόχρονα πρίκουελ και σίκουελ.

Η αδελφή του θύματος της πρώτης ταινίας διαπιστώνει ότι κάτι στοιχειώνει το σπίτι της και απειλεί την οικογένειά της, με επιμονή. Οι ανατριχίλες είναι αρκετές, όμως προκαλούνται με ευκολίες, σαν να κάνει η κάμερα «μπου» από τα σκοτεινά στον θεατή. Παραδοσιακή περιπέτεια με γρήγορους ρυθμούς, αλλά όχι και τόση δράση, είναι το «Εχεις μόνο 100 λεπτά... Ασταμάτητο» (**), που σκηνοθέτησε ο Τόνι Σκοτ. Ο Ντένζελ Ουάσινγκτον, ο Κρις Πάιν και η Ροζάριο Ντόσον πρωταγωνιστούν ως σιδηροδρομικοί που κάνουν τα πάντα προκειμένου να σταματήσουν ένα ακυβέρνητο τρένο γεμάτο με εύφλεκτα τοξικά.

Προβάλλονται επίσης δύο ελληνικές ταινίες, επανεκδόσεις από διαφορετικές εποχές του ελληνικού κινηματογράφου. Το «Τέσσερα» (**) του Χρήστου Δήμα είναι η πρώτη μεγάλου μήκους ταινία του, που συνδέει τα μικρού μήκους «Ενας ουρανός γεμάτος αστέρια», «Tender», «Ανάσα» και «Αμερικάνος» σε μια ολοκληρωμένη ταινία. Το «Τέσσερα», που προβάλλεται με αφορμή τη συμπλήρωση δέκα χρόνων από την πρώτη προβολή του, δίνει τα πρώτα δείγματα δουλειάς ενός ικανού και ευαίσθητου κινηματογραφιστή.

Μαζί και η «Σπιναλόγκα, το νησί της σιωπής» (**), που γύρισε το 1958 η Λίλα Κουρκουλάκου, με τον Ορέστη Μακρή, έχει ενδιαφέρον επειδή γυρίστηκε ενώ η Σπιναλόγκα λειτουργούσε ακόμη ως λεπροκομείο. Η επανέκδοσή της σχετίζεται προφανώς με την αναζωπύρωση του ενδιαφέροντος για τη Σπιναλόγκα, ωστόσο πρόκειται για παλιό και ξεπερασμένο σινεμά.