Απώλεια για τον κινηματογράφο

Ενας από τους σημαντικότερους σκηνοθέτες των ΗΠΑ αλλά και παγκοσμίως, ο Αρθουρ Πεν, δημιουργός της θρυλικής ταινίας «Μπόνι και Κλάιντ» (1967), πέθανε τα ξημερώματα της περασμένης Τρίτης στη Ν. Υόρκη σε ηλικία 88 ετών.

Ανήσυχο, βαθιά προοδευτικό πνεύμα, ρηξικέλευθος κινηματογραφιστής, άφηνε βαθύ χνάρι στην κινηματογραφική τέχνη με κάθε ταινία του, ακόμη και σε κινηματογραφικά είδη, όπως το «γουέστερν». Εγραφε, χαρακτηριστικά, σε κριτική του στο «Ρ» ο αξέχαστος Νίκος Αντωνάκος για την ταινία του Πεν «Οι φυγάδες του Μιζούρι» (1976, με Μάρλον Μπράντο και Τζακ Νίκολσον): «Ο,τι ξέρατε για τα καουμπόικα φιλμ ξεχάστε τα. Εδώ έχουμε να κάνουμε με άσκηση ύφους! (...) Κόντρα στο συνηθισμένο. Εχει, βέβαια, μια καουμπόικη ιστορία, για να σου αποσπάσει την προσοχή (...) Η ταινία, όμως, δε μένει εκεί!..(...) Ο Πεν προχώρησε ακόμα ένα βήμα! Με την ταινία του, με την πλοκή της ιστορίας του, αλλά και με τους σύνθετους χαρακτήρες που δημιούργησε, προσπάθησε - και το κατάφερε - και συνέδεσε το τότε της Αμερικής με το σήμερα (...) η σημερινή πολιτική λογική της Αμερικής, σύμφωνα με τον Πεν, έχει τις ρίζες της στο παρελθόν της. Οι άνθρωποι ασύδοτοι από παραδόσεις και νόμους έχτισαν τη χώρα τους με πρωτόγονο τρόπο. Ο δυνατότερος έτρωγε τον αδυνατότερο ή τον υποχρέωνε να προσκυνήσει (...)».

Ο Πεν θεωρείται ο βασικός φορέας κινημάτων όπως η ευρωπαϊκή «νουβέλ βαγκ» στο αμερικανικό σινεμά. Αδελφός του πολύ καλού φωτογράφου Ιρβινγκ Πεν και ηθοποιός του θεάτρου στα νιάτα του, ο Αρθουρ Πεν έκανε το ντεμπούτο του στη σκηνοθεσία πρώτα στην τηλεόραση, ενώ πέρασε στη μεγάλη οθόνη το 1958 σκηνοθετώντας τον Πολ Νιούμαν στην ταινία «Ο αριστερόχειρας». Διανοούμενος με πολύ καθαρή σκέψη και προοδευτική θέση για την κοινωνία και τον κινηματογράφο μέχρι το τέλος, ο Πεν, θα λείψει...

• Επίσης, ο Αμερικανός ηθοποιός Τόνι Κέρτις πέθανε τα μεσάνυχτα Τετάρτης, στο σπίτι του στο Χέντερσον της Νεβάδα, σε ηλικία 85 ετών. Επαιξε σε περισσότερες από 140 ταινίες, σε κωμικούς και δραματικούς ρόλους, και το 1959 υπήρξε υποψήφιος για Οσκαρ για την ερμηνεία του στην ταινία «Οταν σπάσαμε τις αλυσίδες» (The Defiant Ones) στο πλευρό του Σίντνεϊ Πουατιέ. Ο πρώτος του πρωταγωνιστικός ρόλος ήταν το 1951 στην ταινία «The Prince who was a thief», ενώ χάρισε αξέχαστες ερμηνείες σε ταινίες όπως «Σπάρτακος», «Μερικοί το προτιμούν καυτό» και «Χουντίνι». [Ριζοσπάστης, Παρασκευή 1 Οχτώβρη 2010]