Υπέρβαρη και υπερήφανη

Πώς η Ρrecious, ένα φτωχό, ταλαιπωρημένο και στερημένο κορίτσι, έκανε σταρ μια ερασιτέχνιδα ηθοποιό οδηγώντας την ως τα Οσκαρ

«Επρεπε να είχα κάνει έκτρωση όταν σε κουβαλούσα μέσα μου!» λέει στην Ρrecious η μητέρα της. Ο αλκοολικός πατέρας την έχει βιάσει ήδη δύο φορές. Η Ρrecious είναι έγκυος στο δεύτερό του παιδί, την ίδια ώρα που η μητέρα της κρατά στην αγκαλιά το άλλο παιδί της κόρης της· από το σπέρμα του ίδιου της του συζύγου. Και αυτά είναι μόνον η αρχή. Ρανίδες στον ωκεανό των εφιαλτικών συμβάντων στην ταινία «Μονάκριβη» (Ρrecious»), τουΛι Ντάνιελς· το κατάμαυρο πορτρέτο μιας κατάμαυρης 16χρονης που μεγαλώνει στο Χάρλεμ με τον κόσμο να την πνίγει, αλλά δεν δέχεται να καταθέσει τα όπλα.

Δεν είναι εύκολη ταινία, αλλά έχει ψυχή και τσαγανό· ένας από τους λόγους για τους οποίους έπειτα από καμπάνια ενάμιση χρόνου έφτασε στις εφετινές υποψηφιότητες των Οσκαρ: έχει προταθεί για το καλύτερης ταινίας, σκηνοθεσίας, α' γυναικείου ρόλου (Γκάμπι Σιντιμπέ, η Ρrecious), β' γυναικείου ρόλου (Μο΄Νique, η μητέρα), διασκευασμένου σεναρίου και μοντάζ.

Η καριέρα της ταινίας ουσιαστικά αρχίζει από τη στιγμή που μια δασκάλα από την Καλιφόρνια, η Σαφάιρ, εξέδωσε το πρώτο της μυθιστόρημα με τον τίτλο«Σπρώξε» (Ρush). Πάνω του στηρίχτηκε η «Μονάκριβη». Οι εμπειρίες τής Σαφάιρ από τα σχολεία του Μπρούκλιν, του Μπρονξ και του Χάρλεμ, της Νέας Υόρκης, στα οποία δίδαξε, συμπυκνώθηκαν σε ένα μπεστ σέλερ, του οποίου οι πωλήσεις ξεπέρασαν κάθε προσδοκία.

Ο Λι Ντάνιελς ανέλαβε τη σκηνοθεσία και με τη βοήθεια της Οπρα Γουίνφρεϊ- η οποία παρουσίασε την ταινία στο υψηλής θεαματικότητας σόου της λέγοντας ότι το «Ρrecious» την κουρέλιασε- συνέβαλε τα μέγιστα στην επιτυχία της. Και η Γουίνφρεϊ δεν ήταν η μόνη. Το «Variety» τη χαρακτήρισε «αστικό εφιάλτη με περίσσευμα ψυχής, διαμάντι διαυγές, λαμπερό, αλλά και τόσο σκληρό». Το «Screen Ιnternational» αναφέρεται σε μια «δυνατή και ασυνήθιστη ταινία, προορισμένη να υπερβεί το παραδοσιακό φράγμα των “μαύρων ιστοριών” και να συζητηθεί από ένα ευρύτερο κοινό».

Αποτέλεσμα; Εχοντας κοστίσει μόλις 10.000.000 δολάρια (όσο μια σούπερ φτηνή ταινία στην Αμερική), το φιλμ έχει αποφέρει τα πενταπλά έσοδα παγκοσμίως

Η μικρή αποκάλυψη

«Ανήκα στους θαυμαστές του μυθιστορήματος και είχα μια ιδέα γύρω από το ποια είναι η Ρrecious» είπε στο «Βήμα», στο περυσινό Φεστιβάλ των Καννών, η Γκάμπι Σιντιμπέ, η οποία είναι αποκαλυπτική στον ρόλο της Ρrecious. Οταν ο Ντάνιελς προσέλαβε την Γκάμπι, πέρασαν ατέλειωτες ώρες συζητώντας για το ποια είναι τελικά η Ρrecious και για το τι θα ήθελε να κάνει στη ζωή της. Για το πού οδεύει και για το πού είχε βρεθεί ως τότε. «Ηταν μια εξαιρετικά χρήσιμη διαδικασία για μένα, διότι δεν είχα καμία προηγούμενη εμπειρία ως ηθοποιός», είπε.

Για την ακρίβεια, η Γκάμπι, κόρη σενεγαλέζου ταξιτζή της Νέας Υόρκης και της «καλλιτέχνιδος των δρόμων» Αλις Ταν Ρίντλεϊ, δεν θέλησε ποτέ να γίνει ηθοποιός. «Πώς θα μπορούσα να σκεφτώ κάτι τέτοιο;» είπε, αφήνοντας την ερώτηση να κρέμεται στην αμηχανία των παρευρισκομένων. «Ολο αυτό το πράγμα έπεσε στην αγκαλιά μου χωρίς να το επιδιώξω.Και τώρα νιώθω ότι δεν μπορώ να επιστρέψω στην παλιά ζωή μου. Θα ήθελα να κάνω πολύ περισσότερες ταινίες,γιατί για πρώτη φορά στη ζωή μου αισθάνομαι πραγματικά ευτυχής...».Τα μάτια της κοπέλας σχεδόν βούρκωσαν όταν περιέγραφε το πώς ένιωθε ανεβαίνοντας το κόκκινο χαλί της αίθουσας Lumiere, στην επίσημη προβολή της «Μονάκριβης».

Το δυσκολότερο πράγμα για την Γκάμπι Σιντιμπέ ήταν οι σκηνές με τη μητέρα της, την οποία υποδύεται η καταπληκτική Μο΄Νique. «Η Μαίρη (το όνομα της μητέρας) είναι ένα τέρας, και η Μο΄Νique ένας τόσο αξιαγάπητος άνθρωπος, γεμάτος αγάπη. Ηταν πολύ παράξενο που τη μια στιγμή αγκαλιαζόμασταν και γελούσαμε και χορεύαμε και την άλλη, όταν άρχιζε το γύρισμα, έπρεπε να τσακωνόμαστε συνέχεια. Δεν νομίζω ότι υπήρξε κάτι πιο δύσκολο για μένα στην ταινία».

Από τα θρανία στην επιτυχία

Η ΣΑΦΑΪΡ, ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ της «Μονάκριβης», γεννήθηκε στην Καλιφόρνια και μεγάλωσε στις στρατιωτικές βάσεις της ίδιας Πολιτείας, αλλά και του Τέξας. Μετά την αποφοίτησή της από το Σίτι Κόλετζ της Νέας Υόρκης, και αφού πήρε μάστερ στις Καλές Τέχνες από το Κολέγιο του Μπρούκλιν, άρχισε να διδάσκει γραφή σε εφήβους και ενηλίκους στο Χάρλεμ, το Μπρονξ και στο Μπρούκλιν. Εκανε αυτή τη δουλειά επί οκτώ ολόκληρα χρόνια, προτού αρχίσει να ασχολείται με τη συγγραφή. Η Σαφάιρ απαγγέλλει αυτοσχέδια ποιήματα στο κοινό και είναι επίσης συγγραφέας του βιβλίου «Αμερικανικά όνειρα». Το «Σπρώξε» είναι το πρώτο της μυθιστόρημα και της χάρισε το βραβείο «Στίβεν Γκρέιν» για το βιβλίο του μήνα πρωτοεμφανιζόμενης συγγραφέως.Το μυθιστόρημα της Σαφάιρ κυκλοφορεί στα ελληνικά από τις εκδόσεις Καστανιώτη.

Περάσματα celebrities

Για τους ρόλους μιας κοινωνικής λειτουργού και ενός νοσοκόμου, οι οποίοι βοηθούν την Ρrecious, ο Λι Ντάνιελς πρότεινε στη Μαράια Κάρεϊ και στον Λένι Κράβιτς να κάνουν περάσματα. Και εκείνοι δέχθηκαν μετά χαράς, όπως είπαν μιλώντας στο «Βήμα» πέρυσι, στο Φεστιβάλ των Καννών

ΜΑΡΑΪΑ ΚΑΡΕΪ

«Δεν διαβάζω πολύ, αλλά το βιβλίο της Σαφάιρ μού άλλαξε τη ζωή. Οταν έμαθα ότι ο φίλος μου ο Λι Ντάνιελς θα το γύριζε ταινία, εξεπλάγην. Ποιος θαμπορούσενα παίξει την Ρrecious; Με κάλεσε στην ομάδα και δημιούργησε την ηρωίδα της κοινωνικής λειτουργού την οποία υποδύομαι και η οποία δεν υπάρχει στο βιβλίο. Η κυρία Γουάις είναι το ακριβώς αντίθετο από εμένα και για να την υποδυθώ έπρεπε να πετάξω από πάνω μου κάθε τι που γνωρίζει ο κόσμος για την καλλιτέχνιδα ή celebrity, ή όπως θέλετε πείτε το- Μαράια Κάρεϊ.

Οφειλα να πετάξω από το παράθυρο όλες τις μανιέρες μου μέσω των οποίων με γνωρίζει ο κόσμος. Η ηρωίδα μου είναι σημαντική γιατί αποκαλύπτει στο κοινό τι συμβαίνει, αφού κατά κάποιον τρόπο η ίδια είναι το κοινό της Ρrecious...». «...Αν και δεν είμαι ιδιαίτερα συναισθηματικό άτομο, έπιασα τον εαυτό μου να κλαίει στα γυρίσματα ορισμένων σκηνών. Γιατί προέρχομαι από μια πολύ προβληματική οικογένεια- από την πλευρά του πατέρα μου- και έχω περάσει πολλά για τα οποία δεν θέλω πια να μιλώ. Εχω γνωρίσει ανθρώπους που έχουν περάσει καταστάσεις σαν της Ρrecious, όπως έχω και εγώ η ίδια βρεθεί στα σκατά- συγχωρήστε τα “γαλλικά” μου».

ΛΕΝΙ ΚΡΑΒΙΤΣ

«Γνώρισα τον Λι Ντάνιελς πριν από μερικά χρόνια μέσω ενός κοινού γνωστού, του σκηνοθέτη και εικαστικού Τζούλιαν Σνάμπελ.

Προσπαθούσε να με εντοπίσει από παλιά για μια άλλη ταινία. Δεν είχε καταφέρει να με βρει, αλλά είχε μια “άκρη” με τη μητέρα μου (η ηθοποιός Ρόξι Ρόκερ που είχε εμφανιστεί σε μια πασίγνωστη κωμική σειρά της δεκαετίας του 1970, τους “Τζέφερσον”). Είδαμε μαζί τρία- τέσσερα σενάρια, τα οποία έμειναν απραγματοποίητα, ως τη στιγμή που προέκυψε η “Μονάκριβη”.

Με χρειαζόταν μόνον για δύο ημέρες και αυτές τις δύο ημέρες τις είχα, γιατί αμέσως μετά έφευγα για περιοδεία. Μεγαλύτερο ρόλο δεν θα μπορούσα ούτως ή άλλως να αναλάβω, επομένως του έδωσα με όλη μου την ψυχή αυτές τις δύο ημέρες, γιατί πίστεψα στο όραμά του και θεωρώ πάρα πολύ σημαντικό το βιβλίο της Σαφάιρ. Επίσης, ήθελα να δω πώς θα “λειτουργήσω” ως ηθοποιός από τότε που ήμουν τινέιτζερ...».

«Σε μια ταινία τόσο βαριά όσο το “Ρrecious”, είναι λυτρωτικό να δουλεύεις υπό ευχάριστες συνθήκες. Και αυτό ακριβώς ήταν το κλίμα στην ταινία. Κάθε μέρα, πριν ο Λι Ντάνιελς φωνάξει “action”, κάναμε πλάκες ο ένας στον άλλο, γελούσαμε με την καρδιά μας...».

ΓΙΑΝΝΗΣ ΖΟΥΜΠΟΥΛΑΚΗΣ | ΤΟ ΒΗΜΑ, Κυριακή 14 Φεβρουαρίου 2010