«Η μόδα ποτέ δεν πεθαίνει»

Μετρ, τον ρώτησα, η υψηλή ραπτική θα πεθάνει; Με κοίταξε, η κέρινη μάσκα με την οποία έχει καλύψει τα εβδομηνταφεύγα χρονάκια του έκανε μισή ρωγμή και απάντησε: «Όπως η αγάπη, το ωραίο τραγούδι και η ομορφιά, haute couture never dies»!

Αποστολή: Δημήτρης Δανίκας. ΤΑ ΝΕΑ: Παρασκευή 29 Αυγούστου 2008

Με το χέρι στην καρδιά, αν με ρωτούσε κάποιος «ποια μέχρι τώρα είναι καλύτερη στιγμή του φεστιβάλ; Οι Κόεν με Τζορτζ Κλούνι και Μπραντ Πιτ ή το ντοκιμαντέρ "Valentino: Τhe Last Εmperor" του Αμερικανού Ματ Ταϊρνάουερ, ενός γραφιά του μοδάτου "Vanity Fair";», ε, λοιπόν, με χέρια και πόδια θα υπέγραφα «Βαλεντίνο: ο Τελευταίος Αυτοκράτορας». Δεν τον φοράω, αλλά ύστερα από αυτή την αποκάλυψη τον προσκυνάω!

Πόσο γελοίοι και υποκριτές είναι μερικοί! Ρωτάς, ας πούμε, με ποια σειρά θα βάλεις τα τρία στοιχεία της ανθρώπινης οντότητας: ψυχή, πνεύμα, σώμα. Και η απάντηση που εννιά στις δέκα φορές εισπράττεις είναι εντελώς υποκριτική: Πρώτα ψυχή, ύστερα πνεύμα και τέλος σώμα. Και αφού το λέει, στη συνέχεια ξεροσταλιάζει στις βιτρίνες, στους κομμωτές και τα ινστιτούτα καλλονής, ξοδεύοντας έναν σκασμό λεφτά για να κερδίσει κάποια ομορφιά.

Ο Valentino Garavani είναι η ζωντανή ενσάρκωση του απόλυτου διχασμού. Εξωτερικά δύστροπος, μπογιατισμένος, οξύθυμος, ιδιότροπος, εκκεντρικός, σνομπ, κοσμικός, γκλαμουράτος και φαρμακόγλωσσος. Εσωτερικά μέγιστος καλλιτέχνης. Από το ντοκιμαντέρ αυτού του Αμερικανού, που επί δύο χρόνια κατασκήνωσε στον Valentino, επιβεβαιώθηκε πλήρως η υποψία μου, πως οι μεγάλοι μόδιστροι είναι κορυφαίοι ζωγράφοι. Ρέι Καβακούμπο (της Comme des Garcons), Ζαν Πολ Γκοτιέ, Γιόζι Γιαμαμότο, Ρικ Όουενς, Χέλμουτ Λανγκ, Τρίες Βαν Νότεν, Αν Ντεμιουλενέστερ, Γκάρι Πιου, μαζί με Τζόρτζιο Αρμάνι: οι σημερινοί Γκογκέν, Πικάσο, Ματίς, Βαν Γκονγκ. Υπερβολές;

Πάνω σ΄ έναν τεράστιο πάγκο, καμιά εικοσαριά μοδίστρες με ψαλίδια στα χέρια δουλεύουν όπως τα πινέλα ενός ζωγράφου. Κόβουν το ύφασμα με ασυμμετρία και στη συνέχεια, με την καθοδήγηση της αρχιμοδίστρας Αντονιέταμιας διαβολεμένης καπάτσας με μπόι μισής μπουκιάς-, ντύνουν με τα κομμάτια αυτά μια κούκλα. Ο καλλιτέχνης παρακολουθεί και από μακριά τις καθοδηγεί. Η Αντονιέτα καρφιτσώνει με προσοχή και, όταν το έργο ολοκληρωθεί, το μεταφέρει και το τοποθετεί στο γυμνό σώμα ενός ζωντανού μοντέλου. Επακολουθεί η ίδια διαδικασία, αλλά αυτή τη φορά ο ζωγράφος επεμβαίνει, διορθώνει, πετάει, προσθέτει, αφαιρεί. Όπως με τα χρώματα, έτσι και εδώ. Από το Χά ος η Αρμονία. Δεν υπάρχει καμιά μηχανή- ούτε καν ραπτομηχανή. Όλα στο χέρι. Όλα με έμπνευση. Όλα εκείνη τη στιγμή. Όπως η ζωγραφική, έτσι κι αυτή η υψηλή ραπτική. Χειροποίητη από την πρώτη στιγμή!

• Μετρ, ποιο το σπουδαιότερο πράγμα στη ζωή σας;

Ομορφιά.

• Τι θέλουν οι γυναίκες;

Να είναι όμορφες.

• Και τι είναι ομορφιά;

Όμορφο μπορεί να είναι ένα σκυλί, μια γυναίκα, ένα κομμάτι ξύλου, οτιδήποτε.

• Ομορφιά είναι Αισθητική;

Σύνθεση πολλών πραγμάτων μαζί. Από την κίνηση μέχρι την κομψότητα. Ας πούμε, για εμένα ο ζωντανός ορισμός της κομψότητας είναι η κυρία Ανιέλι.

• Ομορφιά εκ γενετής;

Μπορεί να το διδαχθείς. Σήμερα υπάρχουν τόσοι τρόποι και τόσα μέσα, που με τις κατάλληλες συνθέσεις μπορεί να μεταμορφωθεί μια γυναίκα. Με έναν κανόνα. Απαράβατο και χρήσιμο: Όλα με μέτρο. Don΄t overdo it.

• Μα, υπάρχουν πολλές με το ανάλογο, αγαλματένιο σώμα να φορέσουν τα δικά σας καλλιτεχνήματα;

Εδώ ακριβώς προκύπτει η αντίφαση. Επιθυμούν την εξωτερική ομορφιά, ελάχιστα κάνουν για την εσωτερική. Το μετάξι που ντύνει ένα κορμί πρέπει να είναι αρμονικά συνδεδεμένο μ΄ ένα στομάχι που του αρέσει να αλέθει τροφές τόσο γνήσιες και καθαρές όπως το αυθεντικό μετάξι. Από την αρμονία προκύπτει η κομψότητα και η κομψότητα αποκαλύπτει την ιδιαίτερη ομορφιά μιας προσωπικότητας.

• Πείτε μας μια ιδιαίτερη τουαλέτα, μια star του Χόλιγουντ που σας εντυπωσίασε φορώντας κάτι δικό σας.

Η Τζούλια Ρόμπερτς στο red carpet για τα Όσκαρ με την «Έριν Μπρόγκοβιτς». Δεν ήμουν εκεί, αλλά βλέποντάς την μου κόπηκε η αναπνοή.

• Το όνομα νέου μόδιστρου που σας έκανε μεγάλη εντύπωση;

Είναι πάρα πολλοί. Για να διατηρηθούν όμως και για να μεγαλουργήσουν δεν πρέπει να βιαστούν. Η επιτυχία είναι ταυτισμένη με την πείρα και η πείρα με τη σοφία.

Η παραξενιά του είναι η προστασία του

Όπως συμβαίνει με τους μεγάλους καλλιτέχνες, έτσι και με τους κορυφαίους μόδιστρους. Το Νέο Χρήμα αγοράζει Σπυρόπουλο χωρίς να καταλαβαίνει γρυ από ζωγραφική. Πόσο τον αγοράσατε, μαντάμ; Τι σημασία έχει το χρήμα; Ας είναι καλά η Τέχνη. Όπως ο καναπές, το κανίς, έτσι και ο πίνακας. Όλα το ίδιο, όλα διακοσμητικά στοιχεία σε πανάκριβα, άδεια «νεκροταφεία». Ο Valentino, για παράδειγμα, έχει ντύσει στα μαύρα τις περισσότερες χήρες του εφοπλιστικού κεφαλαίου. Αυτή η στρεβλή συναλλαγή προκαλεί στον καλλιτέχνη μύρια πράγματα. Ας πούμε όταν ταξιδεύει με Lear Jet, τα πέντε σκυλάκια του στρογγυλοκάθονται στις δερμάτινες πολυθρόνες ενός λουσάτου, ιπτάμενου σαλονιού και ο ίδιος πάντα φροντίζει να βουρτσίζει τα δόντια τους. Είπαμε, εξωτερικά σαν γέρικο, μπογιατισμένο παγώνι, μέσα του όμως με καρδιά μωρού. Το χρήμα επεμβαίνει, έτσι η εικόνα του καλλιτέχνη μοιάζει περισσότερο σαν ενός γελωτοποιού. Η παραξενιά του είναι η προστασία του. Ηρωισμός να ζωγραφίζεις την ομορφιά, περικυκλωμένος και βαλλόμενος πανταχόθεν από την ασχήμια. Όπως έλεγε και ο μεγιστοτεράστιος Όσκαρ Ουάιλντ: «Όλοι κολυμπάμε στον βούρκο, αλλά μερικοί κοιτάμε τα άστρα!».

ΙΝFΟ

65ο Φεστιβάλ Βενετίας, έως τις 6 Σεπτεμβρίου. Στο Ίντερνετ: http:
//www.
labiennale.
org/en/cinema/