Αλ Πατσίνο: Ανακάλυψα τη μαγεία

Του ΝΙΝΟΥ ΦΕΝΕΚ ΜΙΚΕΛΙΔΗ

Ελευθεροτυπία, Δευτέρα 5 Σεπτεμβρίου 2011

• ΜΟΣΤΡΑ ΔΙΧΑΣΜΕΝΟΙ ΟΙ ΞΕΝΟΙ ΚΡΙΤΙΚΟΙ ΓΙΑ ΤΙΣ «ΑΛΠΕΙΣ» ΤΟΥ Γ. ΛΑΝΘΙΜΟΥ

Δίχασε τους ξένους κριτικούς η ταινία του Γιώργου Λάνθιμου «Αλπεις» και η δημοσιογραφική προβολή της έγινε δεκτή με ένα χλιαρό χειροκρότημα. Υπήρξαν κριτικοί που τη βρήκαν εξαιρετική, «διαφορετική» και «φρέσκια», ενώ άλλοι τη χαρακτήρισαν μέτρια ή ακόμη και κακή, με έναν Γάλλο κριτικό να λέει πως είναι «αυτιστική, για αυτιστικά άτομα».«Παλιά έπαιζα σε ταινίες και στο θέατρο, αλλά μου έλειπε κάτι, το οποίο ανακάλυψα όταν άρχισα να σκηνοθετώ», δήλωσε ο Αλ ΠατσίνοΗ ταινία του Λάνθιμου καταπιάνεται με μια ομάδα νέων (μία νοσοκόμα, ένας τραυματιοφορέας, μία αθλήτρια ρυθμικής γυμναστικής και ο προπονητής και αρχηγός της ομάδας που έχει πάρει το όνομα Μον Μπλαν, -από την ψηλότερη κορφή των «Αλπεων». Οι υπόλοιποι χρησιμοποιούν ψευδώνυμα από τις άλλες, χαμηλότερες κορφές). Οι νέοι προσφέρονται για ένα διάστημα και υποδύονται τους νεκρούς τους οποίους έχασαν προσφιλή τους άτομα, σε μια προσπάθεια να απαλύνουν τη θλίψη και τον πόνο τους.

• Αλληγορία

Πρόκειται για ένα είδος αλληγορίας (όπως και στον «Κυνόδοντα») για την κατάσταση της οικογένειας στην κοινωνία μας, αλλά και για την προσπάθεια του σύγχρονου ατόμου να υποδύεται διάφορους ρόλους. Θέμα ενδιαφέρον, που δυστυχώς ο Λάνθιμος δεν πετυχαίνει να ολοκληρώσει, εξαιτίας ενός αφελούς σεναρίου (μαζί κι ένα παιδικό χιούμορ, που θέλει με κάθε τρόπο να προκαλέσει), εξαιτίας της έλλειψης σύνθεσης των επιμέρους σκηνών και μιας επιμονής του να κάνει τις εικόνες του (πολύ ωραίες, πρέπει να πω, εικαστικά, ιδιαίτερα εκείνες της ρυθμικής γυμναστικής στην αρχή και στο φινάλε) να μεταδώσουν κάποια μηνύματα.
Ο ίδιος, σε συνέντευξή του στο περιοδικό «Variety», ανάφερε ως σκηνοθέτες που θαυμάζει τους Μπουνιουέλ και Μπρεσόν -τον πρώτο φαντάζομαι για τα προκλητικά του θέματα και τον δεύτερο για το ουδέτερο παίξιμο των ηθοποιών του. Ομως το ταλέντο (που σίγουρα έχει) και οι καλές προθέσεις δεν φτάνουν. Χρειάζεται έλεγχος των μέσων του, κάποια ταπεινοφροσύνη και αποφυγή του εξεζητημένου.
Οι ταινίες που προβλήθηκαν στη διάρκεια του τριημέρου στο Λίντο, στο πλαίσιο του 68ου Κινηματογραφικού Φεστιβάλ της Βενετίας, ήταν πολλές και αρκετές εξ αυτών εξαιρετικές, όπως και οι παρουσίες αστεριών με επικεφαλής τούς Αλ Πατσίνο, Ματ Ντέιμον, Κίρα Νάιτλι, Γκουίνεθ Πάλτροου, Βίγκο Μόρτενσεν, Μάικλ Φάσμπεντερ και Μόνικα Μπελούτσι.
Στις συνεντεύξεις τους, την πιο εύστοχη και χιουμοριστική απάντηση του τριημέρου έδωσε η Γκουίνεθ Πάλτροου, από τις πρωταγωνίστριες της ταινίας «Contagion» του Στίβεν Σόντερμπεργκ. Η διάσημη ηθοποιός ερμηνεύει μια άπιστη σύζυγο, που πρώτη μεταδίδει έναν θανατηφόρο ιό, ο οποίος εξελίσσεται σε πανδημία. Σε ερώτηση αν ο ιός μεταδίδεται από την ίδια ως τιμωρία για την απιστία της, η ηθοποιός απάντησε: «Αν το κεράτωμα γινόταν ιός είμαι σίγουρη πως εδώ μέσα μόνο δυο-τρία πρόσωπα δεν θα τον μετέδιδαν, αν και, μια και είμαστε στην Ιταλία, νομίζω κανένας».
Αποκαλυπτική και χαριτωμένη ήταν η πληροφορία του Ντέιβιντ Κρόνενμπεργκ, ότι ο ίδιος, όπως και ο Γιουνγκ, ένας από τους δύο ήρωες της ταινίας του «Μια επικίνδυνη μέθοδος», δεν πιστεύει στην τύχη. Ανέφερε χαρακτηριστικά πως φέτος έγινε 68 χρόνων, όπως ακριβώς και τα χρόνια του φεστιβάλ και τα γενέθλιά του ήταν στις 15 του Μάρτη, όπως δηλαδή και το τίτλος της ταινίας «Αι Ειδοί του Μαρτίου» του Κλούνι με την οποία έκανε επίσημη έναρξη το φεστιβάλ.
Η πιο σοβαρή πάντως συνέντευξη ήταν του Αλ Πατσίνο, σκηνοθέτη και πρωταγωνιστή της ταινίας «Γουάιλντ: Σαλώμη». Στην ταινία αυτή ο διάσημος ηθοποιός ανακάλυψε τη μαγεία του κινηματογράφου, όπως μας εξήγησε: «Παλιά έπαιζα σε ταινίες και στο θέατρο, αλλά μου έλειπε κάτι, το οποίο ανακάλυψα όταν άρχισα να σκηνοθετώ. Τότε έμαθα πώς γυρίζεται μια ταινία, τη σχέση του σκηνοθέτη με τους ηθοποιούς του. Με λίγα λόγια ανακάλυψα τη μαγεία του κινηματογράφου. Αυτή τη μαγεία που ανακάλυψε και ο Ορσον Γουέλς, όντας ένας πολύ καλός ηθοποιός του θεάτρου· όταν πέρασε στον κινηματογράφο τα άφησε όλα για να ασχοληθεί μ' αυτόν.
»Αν και, όπως είπε κάποτε η ηθοποιός Λίλιαν Γκις, η τέχνη του κινηματογράφου μάς τα έμαθε όλα από τα πρώτα της χρόνια ενώ στη συνέχεια πήγαμε προς τα πίσω, γιατί μετά την εμφάνιση του ηχητικού και ιδιαίτερα σήμερα, ο κινηματογράφος έχει εστιαστεί στην εμπορικότητα».
Στις συνεντεύξεις του Σαββατοκύριακου ήταν κι εκείνη του Γιώργου Λάνθιμου και της ομάδας του. Ο Ελληνας σκηνοθέτης αναφέρθηκε μεταξύ άλλων και στις δυσκολίες που αντιμετώπισε (από οικονομικής ιδιαίτερα πλευράς) στο γύρισμα της ταινίας του, τονίζοντας: «Είναι πιο εύκολο να κάνω ταινίες σε κάποια άλλη χώρα» και πρόσθεσε: «Θα ήθελα να εξερευνήσω αυτή την πιθανότητα».