Με μια πρώτη ματιά το «Βiutiful» (Μεξικό/ Ισπανία, 2010), η τελευταία ταινία του μεξικανού σκηνοθέτη της «Βαβέλ» Αλεχάντρο Γκονσάλες Ινιαρίτου, είναι ο ορισμός της απαισιοδοξίας και της κατάθλιψης. Ο ειρωνικός τίτλος σημαίνει όμορφο και είναι επίτηδες ανορθόγραφα γραμμένος, αφού beautiful είναι η σωστή ορθογραφία του.
Κεντρικός ήρωας της ιστορίας είναι ο Ουξμπάλ (Χαβιέρ Μαρδέμ), ένας άνθρωπος με καθολικό καρκίνο και δύο μήνες ζωής μπροστά του. Είναι χωρισμένος από μια μανιοκαταθλιπτική, αλκοολική γυναίκα και ανατρέφει μόνος τα δύο παιδιά του, που δεν επικοινωνούν με κανέναν από τους δύο γονείς. Ο ίδιος δεν γνώρισε ποτέ τον δικό του πατέρα, ο οποίος έφυγε από τη Βαρκελώνη επί καθεστώτος Φράνκο. Συν τοις άλλοις, ο Ουξμπάλ είναι άνθρωπος του υποκόσμου, κάτι σαν μεσάζοντας ανάμεσα στους λαθρομετανάστες- Κινέζους και Σενεγαλέζους- και στην αστυνομία. Ολα αυτά σε μια Βαρκελώνη που όσο όμορφη τη σκεφτόμαστε τόσο άσχημη δείχνει εδώ. Σαν κάτεργο. Για να μην αναφερθούμε στους 25 λαθρομετανάστες που πεθαίνουν στον ύπνο τους όταν οι φτηνές συσκευές θέρμανσης χαλούν και το αέριο μολύνει θανάσιμα την ατμόσφαιρα. Και στο ότι αργότερα η θάλασσα θα ξεβράσει τα πτώματα.
Μέσα σε αυτή τη βαριά ατμόσφαιρα θανάτου, όμως, κάπου διακρίνεις την ελπίδα και την ανάγκη της λύτρωσης, έννοιες που στηρίζουν την αισιοδοξία της ταινίας. Το φιλμ, το οποίο διαρκεί περίπου δυόμισι ώρες και στηρίζεται στις πλάτες του εξαιρετικού Μπαρδέμ (βραβείο ερμηνείας στο περυσινό Φεστιβάλ Καννών), μοιάζει με τον θρήνο ενός ανθρώπου πνιγμένου από τις ενοχές που θέλει να φύγει από αυτόν τον κόσμο αφήνοντας πίσω του κάτι που θα μπορούσε να στηρίξει το μέλλον: τα παιδιά. Να τους δώσει ελπίδα. Και αυτή είναι μια πράξη αισιοδοξίας.
Πριν από 13 χρόνια η «Οικογενειακή γιορτή» τον έκανε διάσημο ως τον πρίγκιπα του δανέζικου κινηματογράφου. Σήμερα ο σκηνοθέτης Τόμας Βίντερμπεργκ, ο οποίος υπήρξε κάποτε προστατευόμενος του Λαρς φον Τρίερ και «συνυπεύθυνος» για το κινηματογραφικό κίνημα Dogma, επανέρχεται με μια «καταραμένη» οικογενειακή ιστορία, τοποθετημένη σε διαφορετικό πλαίσιο.
Αν η «Οικογενειακή γιορτή» μιλούσε για τη σήψη στα σωθικά της δανέζικης μεγαλοαστικής τάξης, το «Submarino» έχει ως ήρωες ανθρώπους από τα πολύ χαμηλά στρώματα της δανέζικης κοινωνίας: έναν πρώην φυλακισμένο που προσπαθεί να ξαναβρεί τον ηρωινομανή αδελφό του (Γιάκομπ Σέντεργκρεν, Πίτερ Πλάουγκμπουργκ, αντιστοίχως) με τον οποίο πέρασε εφιαλτικά παιδικά χρόνια. Στην αγκαλιά τους είχε πεθάνει το μικρότερο αδελφάκι τους, αφού η μητέρα τους ήταν διαρκώς απούσα και πιωμένη.
Οπως το «Βiutiful» του Ινιαρίτου, έτσι και αυτή η ταινία είναι βυθισμένη στην κατάθλιψη και στον πόνο. Ο Βίντερμπεργκ όμως αγαπά τα «καταραμένα» πρόσωπα της ταινίας και επιτυγχάνει να επικοινωνήσει με τον θεατή. Οι θαυμάσιες ερμηνείες (κυρίως του Σέντεργκρεν) βοηθούν.
* Η «Απνοια» τουΑρη Μπαφαλούκα αναφέρεται στην ιστορία του Δημήτρη (Σωτήρης Πάστρας , στη φωτογραφία), ενός 23χρονου κολυμβητή που «καταδιώκεται» από τις μνήμες της σχέσης του με την Ελσα (Γιούλικα Σκαφιδά), μια περιβαλλοντική ακτιβίστρια που εξαφανίστηκε μυστηριωδώς. Ο Μπαφαλούκας χειρίζεται ευλύγιστα το στοιχείο του θρίλερ, η φωτογραφία του είναι εξαιρετική, αλλά ο χειρισμός των ηθοποιών δεν πείθει και τόσο. Για πρώτη ταινία, πάντως, είναι μια δουλειά που αξίζει την προσοχή. Στο περασμένο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης απέσπασε το βραβείο κοινού καλύτερης ταινίας και το βραβείο της διεθνούς ομοσπονδίας κριτικών κινηματογράφου FΙΡRΕSCΙ, ενώ ακολουθεί καλή πορεία σε διεθνή φεστιβάλ. Συμπρωταγωνιστούν οιΓιώργος Καραμίχος, Ανδριάννα Μπάμπαλη, Λυδία Φωτοπούλου, Ακύλας Καραζήσης και Ηρώ Μουκίου.
- Χολιγουντιανό σασπένς... όπως παλιά
Π ολύ με χαροποίησε το «Τourist» του γερμανού σκηνοθέτη Φλόριαν Χένκελ φον Ντόνερσμαρκ, γνωστού από την παγκόσμια επιτυχία «Οι ζωές των άλλων». Μπορεί η πρώτη χολιγουντιανή παραγωγή του να μην έχει το «βάθος» της προηγουμένης του, είναι όμως ο ορισμός της ξεκούραστης ψυχαγωγίας και αυτό, όπως έχω συχνά γράψει, συχνά χρειάζεται. Η Αντζελίνα Τζολί, ο Τζόνι Ντεπ, τα κανάλια της Βενετίας, το κυνηγητό της Ιnterpol και το μυστήριο της ταυτότητας ενός διαβόητου κακοποιού υπήρξαν θαυμάσιος συνδυασμός που βοήθησε το μυαλό μου να καθαρίσει για λίγο από τις καθημερινές φουρτούνες.
Ηταν σαν να βλέπω μια σοβαρή εκδοχή του «Ροζ Πάνθηρα» ή, αν θέλετε, μια επιστροφή στην κοσμοπολίτικη περιπέτεια αλλοτινών εποχών, όπως π.χ. το «Αραμπέσκ» με τη Σοφία Λόρεν και τον Γκρέγκορι Πεκ, ή το «Charade» με την Οντρεϊ Χέπμπορν και τον Κάρι Γκραντ. Δεν με πείραξε καν ότι την περισσότερη ώρα η Τζολί ποζάρει. Χάρηκα το πέρασμα του πρώην Τζέιμς Μποντ Τίμοθι Ντάλτον στον ρόλο του αρχηγού της βρετανικής δίωξης οικονομικού εγκλήματος. Χάρηκα ακόμη και τον υφιστάμενό του, τον Πολ Μπέτανι, ο οποίος επιτέλους καταφέρνει να αποδείξει ότι ταιριάζει περισσότερο να είναι αντιπαθητικός αντί συμπαθητικός.
- Οι τσεχικές «Ζωές των άλλων»
Μ νήμη και προδοσία τροφοδοτούν το σενάριο της ταινίας «Κάθε ψέμα κρύβει μια αλήθεια» («Κawasakiho ruze», Τσεχία, 2011) του Γιαν Χρέιμπακ, ενός από τους σημαντικότερους εκπροσώπους του νέου τσεχικού κινηματογράφου, μετά τα αριστουργηματικά «Παιχνίδια διχασμού και εγκυμοσύνης». Σκοτεινά μυστικά κρυμμένα βαθιά στη μνήμη «καταδιώκουν» έναν διακεκριμένο επιστήμονα, ο οποίος πρόκειται να τιμηθεί με ένα ειδικό βραβείο από την κυβέρνηση της Τσεχίας για την προσφορά του στην πατρίδα. Ποια ήταν η δράση του όμως την εποχή της κομμουνιστικής Τσεχοσλοβακίας; Ολα δείχνουν ότι είχε συνεργαστεί με τις μυστικές υπηρεσίες προδίδοντας ανθρώπους από τον στενό κύκλο φίλων. Παράλληλα η ταινία υφαίνει ένα ακόμη πιο προσωπικό δράμα σε οικογενειακή βάση.
Είναι εμφανές ότι το «Κάθε ψέμα είναι μια αλήθεια» επιδιώκει να κινηθεί στα χνάρια που χάραξε η γερμανική ταινία «Οι ζωές των άλλων». Η διαφορά είναι ότι στην τσεχική ταινία η υπόθεση είναι μια ιδέα παραπάνω μπλεγμένη από όσο χρειαζόταν και ότι κάποια πράγματα μένουν ανολοκλήρωτα, όπως η σχέση του γαμπρού τού επιστήμονα με την ιστορία. Ενώ έχει επίσης ενδιαφέρον το ότι αυτή η ταινία είναι η πρώτη τσεχική ή σλοβακική παραγωγή που πραγματεύεται το θέμα της συνεργασίας των κομμουνιστικών μυστικών υπηρεσιών με τους πληροφοριοδότες που προέρχονταν από τον λαό. Παίζουν οι Μάρτιν Χιούμπα, Λένα Βλασάκοβα, Ντανιέλα Κολάροβα.
No comments:
Post a Comment