Η ιστορία της ταινίας «Το ταξίδι του Ναζίμ στην Κούβα»

• ΑΦΙΕΡΩΜΑ «ΧΙΚΜΕΤ ΚΑΙ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ»
• Ο «Ριζοσπάστης» συζήτησε με τον Τούρκο σκηνοθέτη του ντοκιμαντέρ, Τσάρε Κινίκογλου

Συνεχίζονται σήμερα οι κινηματογραφικές προβολές, στο πλαίσιο του αφιερώματος «Χικμέτ και κινηματογράφος» που διοργανώνει η ΚΕ του ΚΚΕ, μπροστά στο Επιστημονικό Συνέδριο, στις 13 και 14 Ιούνη, «Ναζίμ Χικμέτ: Για να γενούνε τα σκοτάδια λάμψη».

 

Ο «Ριζοσπάστης» μίλησε με το σκηνοθέτη του ντοκιμαντέρ Τσάρε Κινίκογλου, ο οποίος θα παρευρεθεί σήμερα στην προβολή του ντοκιμαντέρ «Το ταξίδι του Ναζίμ στην Κούβα» και θα μιλήσει για τη σχέση του Χικμέτ με τον κινηματογράφο.

-- Πώς καταλήξατε στο να γυρίσετε ντοκιμαντέρ για το ταξίδι του Ναζίμ Χικμέτ στην Κούβα;

-- Ηταν το 2001, όταν ξεκινήσαμε να σκεφτόμαστε τη δημιουργία ενός φιλμ για τον Ναζίμ Χικμέτ. Το 2002 ήταν η επέτειος των 100 χρόνων από τη γέννηση του Ναζίμ και γι' αυτό το λόγο σκεφτόμασταν να φέρουμε στην επικαιρότητα διαφορετικές πλευρές από τη ζωή και τον αγώνα του. Το ταξίδι του στην Κούβα ήταν μία περίοδος που είχε παραμεληθεί από τις περισσότερες βιογραφίες. Οπότε, αποφασίσαμε να επικεντρώσουμε εκεί. Εκτός του ότι ήταν άγνωστο στο ευρύ κοινό, ήμασταν ενθουσιασμένοι από τη συνάντηση του ποιητή μας με μία συναρπαστική πολιτική διαδικασία και ήμασταν περίεργοι για το πλαίσιο αυτής της συνάντησης.

Εκείνη τη στιγμή, δεν είχαμε την οικονομική δυνατότητα να πραγματοποιήσουμε ένα τέτοιο εγχείρημα για διάφορους λόγους, αλλά το 2006, εξαιτίας των στενών σχέσεων και της πολιτιστικής συνεργασίας του Κόμματός μας με το Κομμουνιστικό Κόμμα της Κούβας, είχαμε πλέον τη δυνατότητα να το υλοποιήσουμε. Μελετήσαμε την περίοδο εκείνη, με τη βοήθεια των συνεργατών μας από το ICAIC (Instituto Cubano del Arte e Industria Cinematograficos) επικοινωνήσαμε με τα άτομα που είχαν συναντήσει τον Ναζίμ Χικμέτ και μετά από έξι μήνες προετοιμασιών, πήγαμε στην Κούβα για το ντοκιμαντέρ.
Με την τεράστια, συντροφική και φιλική βοήθεια των συνεργατών μας από το ICAIC, ολοκληρώσαμε τα γυρίσματα στην Αβάνα της Κούβας. Δουλέψαμε πάνω στο φιλμ (post-production) για περίπου ένα χρόνο και το 2008 το ολοκληρώσαμε. Η πρεμιέρα έγινε το Μάρτη του 2008, με τη συμμετοχή του Pablo Armando Fernandes, του Κουβανού ποιητή που είχε συναντήσει ο Ναζίμ Χικμέτ στην Κούβα.

-- Τι θα δούμε στο ντοκιμαντέρ που προβάλλεται σήμερα, στο πλαίσιο του κινηματογραφικού αφιερώματος για τον Ν. Χικμέτ;

-- Το σχέδιό μας για το φιλμ ήταν να χτίσουμε την αφήγηση σε δύο βασικούς άξονες: Η μία πλευρά ήταν η αντίληψη του Ναζίμ Χικμέτ για την Κουβανέζικη Επανάσταση. Εγραψε για την Κούβα και για την Επανάσταση κυρίως σε δύο ποιήματα: «Η Συνέντευξη στην Αβάνα» και «Το κίτρινο άχυρο». Προτιμήσαμε να χρησιμοποιήσουμε το πρώτο, γιατί βρήκαμε μία καταγραφή του ποιήματος αυτού με τη φωνή του ίδιου του ποιητή, η οποία ήταν μέχρι πρότινος άγνωστη. Ο άλλος άξονας ήταν η εντύπωση που έκανε ο Ναζίμ Χικμέτ στους Κουβανούς, που είτε τον συνάντησαν, είτε ήρθαν σε επαφή με τη δουλειά του με τον ένα ή τον άλλο τρόπο.

Ηταν συναρπαστικό να βλέπεις το ζωντανό αντίκτυπο του Ναζίμ Χικμέτ σε διάφορους Κουβανούς διανοητές μετά από τόσα χρόνια. Είδαμε ξανά το πορτρέτο του ποιητή μας, μέσα από αυτά στα οποία έδωσαν έμφαση οι Κουβανοί διανοητές: Ενα ενθουσιώδες, δραστήριο και ειλικρινές πορτρέτο του κομμουνιστή ποιητή. Εκείνα τα χρόνια που σκεφτόμασταν αυτό το εγχείρημα, βρήκαμε ανάμεσα στους Κουβανούς διανοητές μία ουσιαστική, εκφραστική αντίληψη για τον Ναζίμ Χικμέτ, σε αντίθεση με τους περισσότερους φιλελεύθερους διανοητές της Τουρκίας, οι οποίοι απεχθάνονται τον Ναζίμ Χικμέτ λόγω της ιδεολογικοπολιτικής ταυτότητάς του και του αγώνα του. Και ένα από τα συμπεράσματά μας ήταν αυτό: Οταν κάποιος αγωνίζεται ενάντια στον καπιταλισμό, παλεύοντας για ισότητα και ελευθερία, αυτός ή αυτή μπορεί να κατανοήσει τον Ναζίμ Χικμέτ με ένα βαθύ, ανθεκτικό δηλαδή, μακροχρόνιο τρόπο.

ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ,  Τετάρτη 29 Απρίλη 2015